Για την Φιλία

ΦΙΛΟΙ και  ΦΙΛΙΕΣ

 ή

ΠΕΡΙ ΦΙΛΙΑΣ

Τα βασικά είδη της Φιλίας , ανάλογα με τις αιτίες  που τις δημιουργούν και με τη προϋπόθεση ότι  δύο ή περισσότεροι άνθρωποι συνάπτουν τη Φιλία για την ίδια αιτία και στον ίδιο βαθμό , είναι τρία !

Αυτά τα τρία είδη , κατά τον Αριστοτέλη , είναι :

 Φιλία που έχει αιτία τη Χρησιμότητα ( το ωφέλιμο )

Φιλία που έχει αιτία την Ευχαρίστηση ( την ηδονή )

Φιλία που έχει αιτία το Καλό ( την Αρετή )

Όσοι συνάπτουν Φιλίες για την χρησιμότητα ή την ευχαρίστηση δεν εκτιμούν τον άνθρωπο με τον οποίο συνδέονται ως σύνολο, αλλά λογαριάζουν προσωρινά ,  κάποιες ενέργειες με αποτελέσματα που τους είναι χρήσιμα ή ευχάριστα ! Για παράδειγμα όσοι δημιουργούν Φιλίες μόνο για την ευχαρίστηση , αγαπούν τα πρόσωπα όχι για αυτό που είναι αλλά για την ευχαρίστηση που αυτά προκαλούν στους ίδιους ! Όσοι συνάπτουν Φιλίες για τη χρησιμότητα αγαπούν όχι τα πρόσωπα καθαυτά αλλά τα   χρήσιμα πράγματα που αυτά τους εξασφαλίζουν. 

 Γενικά μιλώντας, οι ηλικιωμένοι κάνουν Φιλίες για τη χρησιμότητα ενώ τα παιδιά και οι πολύ νέοι κάνουν Φιλίες για την ευχαρίστηση !

Φαίνεται ότι συνήθως  Φιλίες που στηρίζονται μόνο στη χρησιμότητα  συνάπτουν οι ηλικιωμένοι αλλά και οι ώριμοι ή και οι νέοι που επιδιώκουν το συμφέρον τους και μόνο αυτό ! Αυτού του είδους οι Φίλοι δεν αισθάνονται  μεγάλη αγάπη ούτε αισθάνονται την ανάγκη  να ζουν κοντά ο ένας στον άλλο!

 Οι νέοι συνήθως κάνουν Φιλίες για την ευχαρίστηση γιατί αυτοί ζουν με πάθος και ζητούν συνεχώς το ευχάριστο στο παρόν ! Επειδή όμως οι νέοι αλλάζουν σωματικά και ψυχικά γρήγορα , αλλάζουν γρήγορα και εκείνα που τους ευχαριστούν ! Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα σε τέτοιου είδους φιλίες , οι νέοι γρήγορα να γίνονται φίλοι και γρήγορα να σταματούν τη φιλία τους !

Η Φιλία για την ευχαρίστηση ή για την χρησιμότητα είναι εφήμερες και διαλύονται εύκολα ! Είναι εφήμερες  γιατί σε αυτές η Φιλία στηρίζεται όχι στο πρόσωπο του Φίλου όπως αυτό πραγματικά είναι , αλλά σε κάτι το εφήμερα   χρήσιμο ή ευχάριστο  που έρχεται, προσωρινά,  από αυτόν. Τέτοιες Φιλίες διαλύονται εύκολα γιατί  , οι ανάγκες και οι συνθήκες δεν παραμένουν ίδιες ως προς τη χρησιμότητα ή την ευχαρίστηση. Έτσι , όταν οι Φίλοι πάψουν να είναι χρήσιμοι ή ευχάριστοι ο ένας για τον άλλο, διαλύεται και ο δεσμός που τους ένωνε !

Οι Φίλοι που δεν ανταποδίδουν για το ευχάριστο που δέχονται κάτι ευχάριστο,  δεν εκτιμούνται ως καλοί Φίλοι !

Εκείνοι πάλι που είναι φίλοι για τη χρησιμότητα , σταματούν να είναι φίλοι όταν πάψει να υπάρχει το συμφέρον, γιατί , ήταν φίλοι όχι ο ένας του άλλου αλλά του συμφέροντος !

 Τέτοιου είδους Φιλίες λοιπόν διαρκούν μόνο  όσο  υπάρχει η χρησιμότητα ή  η ευχαρίστηση !

Η Φιλία για την ευχαρίστηση και η Φιλία για την χρησιμότητα είναι απομιμήσεις της τέλειας Φιλίας

Η τέλεια Φιλία , Η Φιλία για το Καλό,   την οποία ο Αριστοτέλης ονομάζει και αληθινή Φιλία, συνάπτεται ανάμεσα σε ενάρετους. Οι Φίλοι σε αυτή τη Φιλία ανταλλάσσουν το καλό με το καλό και , χωρίς να  το απαιτούν, προσφέρουν και απολαμβάνουν και το χρήσιμο και το ευχάριστο.  Στην αληθινή Φιλία βρίσκουμε στον υπέρτατο βαθμό , αυτά που βρίσκουμε στις άλλες Φιλίες! Οι αληθινοί Φίλοι αισθάνονται αγάπη και προσπαθούν να  περνούν το καιρό τους μαζί! Η αληθινή Φιλία είναι αδιάβλητη γιατί ακόμη και η όποια συκοφαντία δεν γίνεται πιστευτή και έτσι διακρίνεται για τη σταθερότητά και τη διάρκειά της !

Η τέλεια Φιλία αναπτύσσεται ανάμεσα στους Ενάρετους ! Δηλαδή άνθρωποι κακοί, απατεώνες κλπ , δεν μπορούν να συνάψουν τη Τέλεια φιλία

Η Φιλία για το καλό, η αληθινή Φιλία, η Φιλία για την αρετή,   είναι η τέλεια Φιλία ! Τέτοια Φιλία δημιουργούν μόνο οι καλοί άνθρωποι και όσοι έχουν όμοια ψυχικά χαρίσματα, όμοιες αρετές ! Αυτοί θέλουν και επιδιώκουν το καλό ο ένας του άλλου! Η Φιλία αυτή μένει σταθερή γιατί είναι μόνιμη κατάκτηση και γιατί συνδυάζει όλα όσα πρέπει να έχουν οι Φίλοι ! Οι Φιλίες αυτού του είδους είναι σπάνιες όπως σπάνιοι  είναι οι ενάρετοι  και εκλεκτοί άνθρωποι ! Είναι σπάνιες αυτές οι Φιλίες γιατί  χρειάζεται χρόνος για να δημιουργηθούν , και χρειάζεται χρόνος και για να αναγνωριστεί η αξία του ενός Φίλου  από τον άλλο, για να γίνει αυτή η αξία πιστευτή και να εκτιμηθεί στη πράξη !

Οι ενάρετοι Φίλοι είναι και χρήσιμοι και ευχάριστοι! Αντίθετα  οι κακοί  , αυτοί που γίνονται Φίλοι μόνο για την ευχαρίστηση ή μόνο για τη χρησιμότητα, μιμούνται κατά ένα μόνο μέρος τη τέλεια Φιλία !

Γενικά  οι Φιλίες που μπορούν να γίνονται ανάμεσά σε καλούς και κακούς , δεν οδηγούν στην ευδαιμονία όπως κάνει η Τέλεια Φιλία, αλλά στην ικανοποίηση υλικών συμφερόντων και κατώτερων επιθυμιών !

Συνοψίζοντας, κρατήστε στο νου σας τα εξής :

Όλοι οι άνθρωποι αισθάνονται την ανάγκη να  έχουν Φίλους!

Η Φιλία περικλείει πολλών ειδών τρόπους και δεσμούς!

Οι Κακοί άνθρωποι δεν μπορούν να γίνουν Φίλοι μεταξύ τους

Τα αίτια της Φιλίας είναι το Καλό ή το Ευχάριστο ή το Χρήσιμο !

Η αγάπη για τα άψυχα ή τα ζώα, δεν λέγεται Φιλία !

ΠΟΛΥΝΙΚΗΣ ΤΡΙΓΑΖΗΣ

Καθηγητής Φιλοσοφίας και Μαθηματικών

Φιλοσοφικός Σύμβουλος

Τηλ 6946508570- fb : polinikis anast trigazis – YouTube : ΠΟΛΥΝΙΚΗΣ ΤΡΙΓΑΖΗΣ